Rozważania nad tym, czy lepiej montować w domu jednorodzinnym wentylację czy klimatyzację, mogą wiele osób zadziwić. Szczególnie, jeśli wcześniej nie interesowaliśmy się zbytnio tym tematem i teraz chcemy nadrobić zaległości. Klimatyzacja i wentylacja - dotychczas będące dla wielu synonimem luksusu, dostępnym tylko dla nielicznych, teraz okazują się być powszechnie montowane nie tylko w domach, lecz także w mieszkaniach.
Kiedy systemy te przeszły taką ewolucje, że zaczęły być powszechnie dostępne? Co sprawiło, że dziś mogą być bez przeszkód montowane, jeśli tylko właścicielom przyjdzie na to ochota, bez oglądania się na koszty?
Przyczyn dużej popularności systemu wentylacyjnego upatrywać należy w pojawiających się coraz to nowych urządzeniach wspomagających, dzięki którym cała inwestycja nie okazuje się tak droga w eksploatacji, jak pierwotnie sądziliśmy. Wpływ na ten stan mają dwa urządzenia - rekuperatory i gruntowe wymienniki ciepła.
Zacznijmy więc od rekuperatorów. To słowo, które coraz częściej wymieniane jest jednym tchem, kiedy mowa o wentylacji mechanicznej. Rekuperatory są bowiem elementem systemu wentylacji, co prawda nie obowiązkowym, ale - jak się okazuje - bardzo pożądanym.
Aby zrozumieć ten fenomen, warto zacząć od małego rozróżnienia. Jednym z częstych błędów, popełnianych przez osoby, które nie znają się na klimatyzacji i wentylacji, jest stawianie znaku równości pomiędzy obydwoma procesami. Tymczasem są to działania skrajnie różne. Klimatyzacja to tylko obniżanie temperatury powietrza; wentylacja to przede wszystkim wymiana tego powietrza, jego nawilżanie, względnie ochładzanie i ogrzewanie.
Po tym rozróżnieniu, możemy już przejść do tego, czym są rekuperatory. Urządzenia te pozwalają na odzysk ciepła. Cały proces odzysku odbywa się w sercu tego urządzenia - wymienniku ciepła, który najczęściej ma postać krzyżową, i w którym spotykają się dwa typy powietrza - nawiewane i wywiewane. To pierwsze jest w rekuperatorze ogrzewane dzięki energii pobranej z tego drugiego.
Odzysk ciepła daje więc realne możliwości oszczędzania, które sprawiają, że wentylacja zaczyna się opłacać. To jednak nie jedyny powód popularności systemów wentylacyjnych. Drugim powodem jest fakt, że producenci zaczęli produkować coraz bardziej zaawansowane technologicznie urządzenia, dzięki czemu pojawiła się na przykład możliwość zakupienia rekuperatora bez połączenia z systemem kanałów wentylacyjnych.
Takie rekuperatory bezkanałowe - montowane pod sufitem bądź na dachach - znacznie przyczyniły się do obniżenia kosztów inwestycji w wentylację. Na popularność wentylacji wpłynął też drugi typ wspomnianych urządzeń - gruntowe wymienniki ciepła.
Z kolei te urządzenia, mające postać płytową, rurową, bądź żwirową, pozwalają czerpać naturalną, a przede wszystkim odnawialną i całkowicie darmową energię z ziemi. Jest to kolejna - po kolektorach słonecznych - możliwość alternatywnego czerpania energii, na którą, podobnie jak na kolektory, można uzyskać dofinansowanie z Ministerstwa Ochrony Środowiska.
Gruntowe wymienniki ciepła wykorzystują bowiem stałą temperaturę powietrza, jaka utrzymuje się na głębokości około 1,5 metra pod ziemią. Doprowadzany tam wymiennik pozwala latem przekazywać do budynku chłodniejsze powietrze, a zimą powietrze ogrzane.
Takie wymienniki współpracują ściśle z rekuperatorami i pozwalają na bardziej efektywną wentylację z odzyskiem. Tu więc należy upatrywać sukcesu tych systemów.