Coraz więcej i częściej mówi się powszechnie o możliwości odzysku ciepła. Osoby zorientowane w temacie klimatyzacji i wentylacji pomieszczeń wiedzą, że taki odzysk umożliwiają rekuperatory. Dla wielu osób, które po raz pierwszy stykają się z takim pojęciem, należy się kilka podstawowych informacji wprowadzających, które pozwolą im zrozumieć, w jaki sposób odzysk w takich urządzeniach jest możliwy.
Aby zrozumieć, czym jest rekuperator i jak działa, należy najpierw zauważyć, że jest to urządzenie będące częścią systemu wentylacji mechanicznej. Wentylacja mechaniczna to po prostu sposób na wymianę powietrza, która nie odbywa się tradycyjnie - za sprawą otwieranych okien i kratek wentylacyjnych, lecz która jest wymuszona przez działanie wentylatorów.
Wentylatory, podobnie jak gros innych urządzeń, do swojej pracy zużywają energię. Do tej pory pobór tej energii był wykorzystywany bez możliwości odzysku. Ciepło powstające podczas wentylacji było marnowane z chwilą wydmuchu strumienia powietrza z budynku. Aby móc zaoszczędzić na zużyciu energii, zaczęto rozważać montaż takich urządzeń, które odzysk będą umożliwiać.
Pojawiać się więc zaczęły rekuperatory, które wyposażono w wymienniki ciepła. Rekuperatory zbierały energię powstającą podczas wywiewania powietrza i przekazywały ją do podgrzewania powietrza nawiewanego. Zarówno jeden, jak i drugi typ powietrza docierał do urządzenia poprzez prowadzone przez cały budynek kanały wlotowe i wylotowe.
Taka wentylacja z rekuperatorem może działać w każdym typie budynków, starych kamienicach, domach jednorodzinnych i wielorodzinnych, biurowcach, urzędach i innych tego typu obiektach. Nowoczesne budownictwo zaczyna jednak odchodzić od wentylacji kanałowej, w której konieczny jest montaż różnego typu sieci przewodów, kanałów czy rurek.
Dziś, gdy bardziej niż kiedykolwiek liczy się estetyka i funkcjonalność oddawanych do użytku budynków, poszukiwane są takie rozwiązania, które w największym stopniu eliminują konieczność montażu dodatkowych elementów. Taką możliwość dają między innymi rekuperatory bezkanałowe - podsufitowe i dachowe - które pozwalają korzystać z odzysku bez konieczności prowadzenia kanałów wentylacyjnych.
Rekuperatory są w takich przypadkach montowane jako samodzielne urządzenia, lokowane pod sufitem bądź na dachach budynku. Ograniczają zajmowaną przestrzeń, pozwalając na większe możliwości aranżacji pomieszczeń w budynku. Wszystko to bez żadnych przewodów, rurek i kabli.
Rekuperator odzyskuje ciepło z powietrza krążącego w pomieszczeniu i wykorzystuje je do ogrzania powietrza, które zostaje nawiewane przez wentylację. Dziś nikogo nie dziwią takie montowane na dachach rekuperatory. Działają one na podobnej zasadzie jak zewnętrzne agregaty chłodnicze, montowane na dachach samochodów dostawczych, pełniących rolę chłodni.
Rekuperatory dachowe produkowane są z trwałych materiałów, które są odporne na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, dzięki czemu nie straszny jest im ani wiejący wiatr, ani padający deszcz czy śnieg. Zaletą rekuperatorów dachowych jest przede wszystkim fakt, że nie zajmują zbędnie powierzchni w pomieszczeniach, co jest szczególnie ważne w niewielkich budynkach, gdzie liczy się możliwość aranżacji każdego metra kwadratowego wolnej przestrzeni.